“Trăng” - khắc gỗ in độc bản của Trang Thanh Hiền

Không dừng lại ở khuôn khổ dự định ban đầu MÙA TRONG VƯỜN, qua ba lần giãn cách, dường như các bộ tranh đã được dày lên đáng kể cho cuộc ra mắt công chúng lần này. Mỗi tác phẩm như một lời tự sự,một dấu ấn về khoảnh khắc sáng tạo, đa dạng mà lại nhất quán.

Trang Thanh Hiền là giảng viên Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật. Nhiều năm nay song hành với nghiên cứu mỹ thuật cổ, chị sáng tác tranh trên chất liệu mực nho và giấy dó. Nguyễn Mỹ Ngọc là giảng viên khoa Đồ họa; là một trong những họa sĩ đồ họa thực hành nghệ thuật với tranh khắc gỗ và in kẽm.

“Mùa hòa nở 1”– khắc cao su của Nguyễn Mỹ Ngọc

Sự gặp gỡ của hai người phụ nữ trong cuộc triển lãm lần này là một mối duyên hội họa đặc biệt - không phải lúc nào cũng có được. Giữa họ, dường như có một sự tiếp sức lẫn nhau, học hỏi, chia sẻ, cùng đồng hành, cùng vỡ òa trong cảm xúc với nghệ thuật đồ họa tranh in. Ở đó, nỗ lực kiếm tìm của mỗi cá nhân từ các chất liệu, kỹ thuật như khắc gỗ, khắc cao su, in độc bản thể hiện tham vọng muốn vượt lên truyền thống tạo ra những sáng tạo bay bổng đầy chất thơ thấm đẫm cái tôi trữ tình của người làm nghệ thuật.

“Thanh âm mùa hạ” – khắc gỗ in độc bản của Trang Thanh Hiền

Trang Thanh Hiền mang đến triển lãm những tác phẩm lấy cảm hứng từ các loài hoa với chất liệu khắc gỗ. Đây không phải lần đầu tiên chịsáng tác trên chất liệu này, nhưng trong thể nghiệm mới nhất này, Trang Thanh Hiền có phần không theo trình tự cơ bản. Các tác phẩm của chị đãnảy sinh những cách thức sáng tạo khác như in chồng các bản khắc khác nhau, in nối bản, ghép bản, in phối hợp cùng thủ ấn họa, mang tính gợi mở cho thực hành nghệ thuật tranh in vượt qua những lối mòn quy tắc.

“Mùa dịu dàng” – khắc gỗ in độc bản của Trang Thanh Hiền

Trong nghệ thuật đồ họa, tranh khắc gỗ vốn là một thể loại có truyền thống lâu đời ở Việt Nam như các dòng tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống Kim Hoàng. Việc sử dụng ván gỗ vốn là một phương tiện để nhân bản tạo ra những tác phẩm giống nhau về hình thức. Tuy nhiên với nghệ thuật hiện đại và đương đại, tính độc bản của mỗi tác phẩm mới là điều quan trọng để ghi dấu ấn cho những khoảnh khắc sáng tạo khác nhau của mỗi người nghệ sĩ. Trang Thanh Hiền cho rằng, lượng bản tranh in ra không quan trọng bằng số lượng các bản hoàn thiện sau in thông qua những thể nghiệm đa dạng.Tranh bộ và tranh ghép với các chủ đề như sen, lá, thiền đã tạo nên một sắc thái khác trong triển lãm lần này. Chúng dường như truyền tải những xúc cảm vừa riêng biệt vừa thực vừa hư của cô qua những lần sáng tạo khác nhau.

“Mùa hoa nở 7”- khắc cao su của Nguyễn Mỹ Ngọc

Nguyễn Mỹ Ngọc có con đường đồ họa liên tục từ khi là sinh viên mỹ thuật. Với vẻ ngoài nhẹ nhàng nhưng nội lực mạnh mẽ, chịđưa sự phóng túng, ngẫu hứng, mong làm mới nó, hướng đến tính cá biệt của mỗi tranh in ra. Sau nhiều thử nghiệm đi sâu vào các chất liệu tranh in truyền thống, dường như, chị vẫn chưa cảm thấy thỏa mãn. Khoảng 3 năm gần đây, chị chuyển hướng và tìm thấy cảm xúc thực sự với tranh khắc cao su kết hợp in độc bản. Cao su mềm mại cho phép khắc những nét khoáng hoạt, bay bổng. In độc bản là phương pháp thuận lợi cho thực hành tranh in ngẫu hứng. Sự kết hợp đa kỹ thuật, chất liệu của cô cũng rất hợp xu hướng tranh in đương đại. Đặc biệt nó thỏa mãn sự đam mê với hình thể và chồng lớp dựa trên cảm hứng nhất thời, giàu tính trực họa của họa sỹ. Những tác phẩm của Mỹ Ngọc đậm chất tự sự của người con gái, người đàn bà với những ẩn ức, với những dịu êm, khắc khoải về cả thân xác lẫn tinh thần.

“Mùa trong vườn 6”- khắc cao su của Nguyễn Mỹ Ngọc

“Mùa trong vườn” là câu chuyện vừa riêng lại vừa chung của hai người phụ nữ, hai giảng viên trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Ở vườn ấy có hoa tươi rực rỡ, có lá khô quằn lại, có hương sắc đàn bà. Nguyễn Mỹ Ngọc với các hình thể nude, có khi mạnh mẽ, có khi ẩn khuất trong đám hoa lá cây cỏ rậm rạp. Trang Thanh Hiền đọng lại nhiều cảm hứng cá nhân trong khám phá các kỹ thuật khác nhau, từ in đơn sắc đến khắc gỗ phá bản đa sắc. Tác phẩm của họ trong triển lãm này dường như có chung quan điểm về thực hành nghệ thuật tranh in để tạo nên tính cá biệt, độc bản cho mỗi tác phẩm. Ở đó vớicùng một bản khắc nhưng cách in ấn khác nhauqua mỗi thời điểm sáng tạo lại tạo nên những bất ngờ thú vị trong cảm xúc của mỗi người nghệ sĩ.

Nằm trong khuôn khổ hoạt động khoa học của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, với gần 80 bức tranh đồ họa của hai họa sĩ, cuộc triển lãm lần này là một hoạt động có ý nghĩa, khởi đầu cho năm 2022 đầy hương sắc. Với cây – lá – hoa – và những người đàn bà ẩn hiện sau những đường khắc ngọt lịm, những chồng chéo màu in, cùng ẩn ức về cuộc đời mà hai nữ tác giả đã khắc họa lên mặt tranh. Thực và hư trong nghệ thuật là ở đấy. MÙA TRONG VƯỜN ấy là mùa của những người đàn bà gặp nhau, cùng kể chuyện về những khát vọng của riêng mình, trong “khu vườn nghệ thuật” lắm hoa thơm và đầy gai nhọn.

Triển lãm mở cửa tự do từ tết dương lịch đến hết ngày 12/01/2022 tại 42 Yết Kiêu, Hà Nội.

PV