Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, các nhà khoa học đang nghiên cứu mỏ kim cương Argyle ở Tây Úc cho biết: giờ đây, họ đã hiểu rõ hơn về các điều kiện địa chất cần thiết để hình thành kim cương hồng và các loại kim cương màu sắc khác.

Bằng cách sử dụng tia laser để phân tích các khoáng chất và đá khai thác từ mỏ Argyle, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khu vực giàu kim cương màu hồng được hình thành trong quá trình tan rã của siêu lục địa cổ đại có tên Nuna, khoảng 1,3 tỷ năm trước.

Tác giả chính của nghiên cứu, tiến sĩ Hugo Olierook, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm John de Laeter của Đại học Curtin ở Perth, Australia, cho biết trong một thông cáo báo chí: Trong khi lục địa sẽ trở thành Australia không bị tách ra, khu vực nơi Argyle tọa lạc đã bị kéo dài, bao gồm cả dọc theo vết nứt, tạo ra những khoảng trống trên lớp vỏ Trái đất để magma phun lên bề mặt, mang theo những viên kim cương màu hồng.

Mỏ kim cương Argyle nằm ở vùng Kimberley xa xôi ở phía đông bắc Tây Úc

 Khai quật kim cương hồng

Hầu hết các mỏ kim cương được tìm thấy ở giữa các lục địa cổ đại - bên trong các tảng đá núi lửa đã nhanh chóng vận chuyển kim cương từ sâu bên trong Trái đất lên bề mặt.

Tuy nhiên, để kim cương chuyển sang màu hồng hoặc đỏ, chúng phải chịu lực cực mạnh từ các mảng kiến tạo va chạm, làm xoắn và uốn cong các mạng tinh thể. Hầu hết các viên kim cương màu nâu cũng được hình thành theo cách này.

Tại Argyle, quá trình này xảy ra khoảng 1,8 tỷ năm trước khi Tây Úc và Bắc Úc va chạm, biến những viên kim cương không màu một thời thành màu hồng ở hàng trăm dặm bên dưới lớp vỏ Trái đất.

Theo một nghiên cứu mới, những viên kim cương màu hồng từ mỏ kim cương Argyle được hình thành khi một siêu lục địa cổ đại bị vỡ thành nhiều mảnh

Nhưng làm thế nào mà những viên kim cương màu này lại nổi lên bề mặt? Nhóm nghiên cứu phát hiện ra trầm tích Argyle có niên đại 1,3 tỷ năm, kể từ thời điểm siêu lục địa cổ đại, được gọi là Nuna, đang vỡ thành từng mảnh.

Các siêu lục địa, hình thành khi một số lục địa kết hợp với nhau tạo thành một vùng đất duy nhất, đã xuất hiện nhiều lần trong lịch sử địa chất của Trái đất.

Olierook cho biết: Bằng cách sử dụng chùm tia laser nhỏ hơn chiều rộng của sợi tóc người trên đá do Rio Tinto (công ty sở hữu mỏ) cung cấp, chúng tôi phát hiện ra Argyle có niên đại 1,3 tỷ năm tuổi, già hơn 100 triệu năm so với suy nghĩ trước đây, nghĩa là nó có thể đã hình thành do một siêu lục địa cổ đại bị vỡ ra.

Các giả thuyết của ông đề xuất rằng sự tan rã của Nuna có thể đã mở lại mối nối cũ mà các lục địa va chạm để lại, cho phép những tảng đá chứa kim cương di chuyển qua khu vực này để hình thành mỏ kim cương lớn.

Theo nghiên cứu, chuỗi sự kiện này cho thấy các điểm nối của các lục địa cổ đại có thể rất quan trọng trong việc tìm kiếm kim cương hồng, và có thể hướng dẫn việc thăm dò các mỏ khác.

Olierook cho biết: Hầu hết các mỏ kim cương đã được tìm thấy ở giữa các lục địa cổ đại vì các núi lửa chủ có xu hướng lộ ra trên bề mặt để các nhà thám hiểm tìm thấy. Argyle nằm ở điểm nối của hai trong số những lục địa cổ đại này, và những rìa này thường bị bao phủ bởi cát và đất, khiến khả năng những ngọn núi lửa chứa kim cương màu hồng tương tự vẫn chưa được khám phá, kể cả ở Úc.

Phương Linh