Rác thải điện tử - vấn đề nhức nhối



Rác thải điện tử - vấn đề nhức nhối

Phương Linh 11:24 3/8/2022

Nhiều thập kỷ trước, áp lực "đổi mới hoặc chết" của lĩnh vực công nghệ đã khiến cho nhiều thiết bị điện tử bị thay thế với tốc độ chóng mặt, tương đương với tốc độ ra đời của nhiều món công nghệ mới khác.

Kết quả của thứ gọi là “lỗi thời”, kết hợp với một số khó khăn trong việc sửa chữa các thiết bị cũ đã biến khối lượng rác thải điện tử trở nên khổng lồ, trở thành một “cơn sóng thần” rác thải điện tử. Và bụi phóng xạ từ loại rác thải này không đơn giản như bạn nghĩ.

Jim Puckett, giám đốc điều hành của Basel Action Network, một cơ quan giám sát rác thải điện tử có trụ sở tại Seattle cho biết: Quan niệm lỗi thời của các thiết bị điện tử khiến mọi thứ trở nên tồi tệ. Mọi người mong đợi có được một máy tính mới, điện thoại mới sau mỗi ba hoặc bốn năm. Và ngọn núi rác thải không ngừng phát triển.

Dữ liệu gần đây nhất của Liên hợp quốc cho thấy thế giới đã tạo ra 53,6 triệu tấn chất thải điện tử đáng kinh ngạc vào năm 2019, và chỉ 17,4% trong số đó được tái chế. Gánh nặng và tác hại của rác thải điện tử đa phần dồn hết về những công dân ở các nước đang phát triển. Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ ước tính rằng: “Một lượng thiết bị điện tử đã qua sử dụng chưa xác định được vận chuyển từ Hoa Kỳ và các nước phát triển khác đến các nước đang phát triển. Những nước này nhập khẩu các thiết bị điện tử “second hand” nhưng lại không có cách xử lý các thiết bị này một cách thích hợp khi chúng bị vứt đi lần nữa.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm ngoái cảnh báo rằng việc xử lý chất thải điện tử có thể gây ra một loạt “tác động xấu đến sức khỏe trẻ em”, bao gồm thay đổi chức năng phổi, tổn thương DNA và tăng nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính như ung thư. và bệnh tim mạch khi lớn lên.

WHO cảnh báo: có hơn 18 triệu trẻ em và thanh thiếu niên “tích cực tham gia” vào ngành công nghiệp xử lý chất thải điện tử phi chính thức.Trẻ em và thanh thiếu niên thường được thuê để lùng sục trong hàng núi rác thải điện tử để tìm kiếm các vật liệu có giá trị như đồng và vàng “bởi vì bàn tay nhỏ bé của chúng khéo léo hơn bàn tay của người lớn”.

Giám đốc Puckett bày tỏ: vấn đề rác thải điện tử là vấn đề công bằng môi trường ở cấp độ toàn cầu. Đó là việc giữ cho các nước giàu không đổ chất thải và công nghệ bẩn vào các nước đang phát triển.

Cuộc khủng hoảng môi trường ngày càng gia tăng hiện đang thu hút sự chú ý của các nhà lập pháp từ châu Âu đến Hoa Kỳ, cũng như các cộng đồng ở các quốc gia đang phát triển nơi rác thải điện tử trong lịch sử đã bị ảnh hưởng.

Các quan chức EU vào tháng trước đã thông qua luật mới yêu cầu tất cả điện thoại và thiết bị điện tử phải sử dụng bộ sạc tiêu chuẩn, với khả năng giới hạn số lượng dây khác nhau mà người tiêu dùng bình thường cần sở hữu. Ba nhà lập pháp tiến bộ của Mỹ đã kêu gọi Hoa Kỳ làm theo.

Ed Markey, Elizabeth Warren và Bernie Sanders cho biết chính sách mới của EU có khả năng giảm đáng kể rác thải điện tử và giúp người tiêu dùng cảm thấy bớt mệt mỏi khi phải lục tung các ngăn kéo tìm kiếm dây sạc.

Tuy nhiên, hiện tại, quy định về rác thải điện tử chủ yếu tồn tại ở cấp tiểu bang và có rất ít dấu hiệu về chính sách liên bang sẽ được tiến hành trong tương lai gần. Khi các chính sách chưa có hiệu lực, người tiêu dùng và các công ty tiếp tục chủ động và tìm ra những cách tốt hơn để xử lý các thiết bị điện tử cũ.

Người tiêu dùng và các công ty sản xuất có thể làm gì?

Khi Corey Dehmey làm việc trong các bộ phận công nghệ thông tin của công ty, anh đã tìm hiểu xem phải làm gì với hàng trăm máy tính của công ty không còn được cập nhật. Giờ đây, với tư cách là giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận Sustainable Electronics Recycling International (SERI), anh cùng nhóm của mình đang cố gắng giải quyết cuộc  hủng hoảng rác thải điện tử bằng cách tăng cường hợp tác giữa chính phủ, khu vực tư nhân và người tiêu dùng.

Dehmey cho biết: “Rác thải điện tử là kết quả của việc không lập kế hoạch cho sản phẩm trong suốt vòng đời của nó. Chúng tôi chỉ phản ứng với một vấn đề mà mình đã tạo ra cách đây nhiều năm. Nếu muốn đạt được điều này, chúng tôi phải suy nghĩ trên giao diện người dùng, những gì chúng tôi đang thiết kế và những gì người tiêu dùng cũng đang tìm mua”.

Để làm được điều đó, SERI đã giới thiệu và giám sát các tiêu chuẩn chứng nhận của riêng mình về tái chế chất thải điện tử nhằm đảm bảo các cơ sở xử lý chất thải điện tử đúng cách. Chương trình cũng tổ chức các sự kiện cho các doanh nghiệp và các bên liên quan khác và tham gia vào công tác vận động để gây áp lực cho các công ty và chính phủ thực hiện các cách tiếp cận bền vững hơn để phát triển điện tử.

Dehmey chia sẻ: “Chúng tôi phải tìm ra cách để sử dụng một thiết bị điện tử lâu hơn, sửa chữa, tái sử dụng nó”, Dehmey cũng lưu ý rằng điều này sẽ đòi hỏi sự thay đổi tư duy từ cả người tiêu dùng và các công ty sản xuất.

Giờ đây, một số công ty công nghệ đã đưa ra các sáng kiến ​​để giúp sửa chữa các thiết bị cũ. Đầu năm nay, Apple và Samsung đã khai trương các cửa hàng sửa chữa tự phục vụ của họ, cung cấp các bộ phận cho người dùng tìm kiếm các bản sửa lỗi tự làm cho điện thoại thông minh. Các bộ phận tương tự được Google hứa hẹn để sửa chữa điện thoại Pixel sẽ được cung cấp cho công chúng vào cuối năm nay.

Nhiều tổ chức đã cùng bắt tay nhau và xuất hiện trong những năm gần đây để cung cấp cho người tiêu dùng tùy chọn vứt bỏ thiết bị của họ một cách có trách nhiệm. Ví dụ, Puckett đã giúp khởi động sáng kiến ​​tái chế chất thải điện tử e-Stewards, nhằm xác nhận và kiểm tra các nhà tái chế thiết bị điện tử để đảm bảo rằng họ đang xử lý chất thải điện tử đúng cách khi sử dụng “các tiêu chuẩn rất nghiêm ngặt”.

Với công cụ này, người tiêu dùng có thể tra cứu các trung tâm tái chế gần đó. SERI cũng cung cấp một công cụ trực tuyến để tìm một trung tâm tái chế được chứng nhận.

Jeff Seibert, giám đốc điều hành tại SERI, cũng khuyến nghị người tiêu dùng nên kiểm tra với chính quyền địa phương của họ để xem liệu nơi đó có kế hoạch tái chế rác thải điện tử được chỉ định hay không. Một số nhà bán lẻ Hoa Kỳ, bao gồm cả Staples và Best Buy, cũng có các chương trình cho phép người tiêu dùng mang rác thải điện tử để tái chế trong trường hợp không có cơ sở hạ tầng rộng lớn hơn. Các công ty khác, bao gồm cả Apple, có các chương trình cung cấp đồ tái chế miễn phí để đổi lấy việc kinh doanh các thiết bị đã qua sử dụng.

Trước khi chọn tặng hoặc tái chế đồ điện tử đã qua sử dụng, EPA khuyến nghị nên xem xét nâng cấp phần cứng hoặc phần mềm của máy tính thay vì mua một sản phẩm hoàn toàn mới. Nếu bạn quyết định tái chế, EPA kêu gọi người tiêu dùng loại bỏ bất kỳ loại pin nào có thể cần được tái chế riêng. Cơ quan này nói rằng tái chế một triệu máy tính xách tay giúp tiết kiệm năng lượng tương đương với lượng điện mà hơn 3.500 ngôi nhà ở Mỹ sử dụng trong một năm. Đối với mỗi một triệu điện thoại di động được tái chế, cơ quan này cho biết có thể thu hồi 35.000 pound đồng, 772 pound bạc, 75 pound vàng và 33 pound bạch kim.

Ngoài những lựa chọn này, Seibert chỉ đơn giản khuyến khích người tiêu dùng bắt đầu suy nghĩ về thiết bị điện tử giống như chúng ta nghĩ về ô tô: chúng ta không vứt bỏ xe khi chúng ta cần lốp mới hoặc nếu kính chắn gió bị nứt.

“Mọi người đều muốn làm điều đúng đắn,” Seibert nói. “Vì vậy, chúng tôi phải cung cấp cho họ các nguồn lực để có thể làm điều đó, và đó vẫn là một công việc đang được tiến hành”;


Phương Linh

Từ Khóa :